مراسم سوم، هفتم و چهلم: فلسفه و ریشه‌ های آن ها

مراسم سوم، هفتم و چهلم به عنوان قسمتی از تقالید و فرهنگ‌ های گوناگون در جوامع مختلف دنیا شناخته می‌شوند. این مراسم‌ ها از زمان‌ هایی بعد از مرگ یک فرد برگزار می ‌شوند و ریشه‌ های ژرفی در باورها، ارزش‌ ها وسنت های فرهنگی دارند. مراسم سوم پس از فوت فرد برگزارمی ‌شود و به عنوان زمانی برای یادگاری و خاطره‌سازی از روح متوفی یاد می ‌شود. این مراسم به خانواده و دوستان فرصت می ‌دهد تا با یادآوری خاطرات و ارتباط با روح فرد به پذیرش و درک بهتر مرگ و زندگی بپردازند.

مراسم هفتم نیز، پس از فوت فرد برگزار می ‌شود و به عنوان زمانی برای آزاد شدن روح متوفی از بستر زندگی و وارد شدن به دنیای دیگر تلقی می ‌شود. این مراسم دراعتقاد به بعد معنوی و ادیانی مرتبط با پس از مرگ دیده می ‌شود.

آداب مراسم چهلم

یکی ازمهم‌ ترین مراسم ها پس از فوت فرد است و برای تسکین وآرامش روح فرد فوت شده یاد می ‌شود. این مراسم دراعتقاد به اهمیت انتقال روح به دنیای دیگر و نیزدرک بهترازمفهوم مرگ و زندگی دیده می ‌شود. رسول اکرم (ص) نیزدرسخنان خود، به جناب ابو‏ذر غفاری به اهمیت وجایگاه والای مؤمن در جهان تاکید کرده و فرموده است:” ای ابوذر! هنگامی که مؤمنی از دنیا می‏ رود، زمین تا چهل روز برای فقدان او گریان و عزادار است.”

ممکن است منشا مجالس اربعین ، برای اموات مؤمنین و اینکه چرا برای فرد از دنیا رفته چهلم می گیرند همین روایت نبوی باشد. مراسم‌ های سوم، هفتم و چهلم بیشتر از آنکه فقط مراسمی مرتبط با مرگ باشند، بلکه نمادهایی از پذیرش مفهوم مرگ و زندگی و ارتباط انسان با بعد معنوی و معاشرتی زندگی را نیز نمایان می‌ کنند. این مراسم ‌ها از جهات گوناگونی برای افراد در مواجهه با مرگ، فرصتی برای تسکین، آرامش و یادگیری از ارزش‌ های زندگی ارائه می ‌دهند.

ریشه مراسم سوم

ریشه مراسم سوم در اسلام به آموزه‌ها و روایات دینی بازمی ‌گردد. طبق روایات اسلامی، پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) به شدت بر حضور در مراسم سوم پس از فوت یک فرد و اظهار تسلیت به خانواده متوفی تأکید داشتند. این تأکید نشان از اهمیت و ارزش حضور در کنارخانواده‌ها در زمان مصیبت دارد و نقش مهمی در پذیرش مرگ و تسکین خانواده‌ها دارد.

به طور کلی، مراسم سوم در اسلام یک فرصت برای نشان دادن همبستگی و تواصل اجتماعی است. این مراسم بازتابی از ارزش ‌ها و آموزه‌ های اسلامی دارد که تأکید بر همبستگی، ایثار و توجه به دیگران را دارد. از این رو، این مراسم در تقویت ارتباطات اجتماعی و پذیرش مرگ در جامعه نقش مهمی دارد.

در نتیجه، می‌توان گفت که مراسم سوم در اسلام از نظر دینی و اجتماعی اهمیت زیادی دارد و به عنوان یک فرصت برای ابراز همدردی و تسلیت، از ریشه‌ های عمیقی برخوردار است که در زندگی اجتماعی و فرهنگی جوامع مسلمان مورد توجه واحترام قرارمی‌ گیرد.

ریشه مراسم هفتم

علت اصلی برگزاری مجالس عزا درهفتمین روز درگذشت تجلیل از کسانی است که روزی بین ما بوده وهم اکنون از جمع ما به سرای باقی شتافتند. این مجالس از آن رو برگزار می شود، که مردم با ابراز همدردی و تسلیت گفتن به صاحبان عزا، بتوانند تسکین درد بازماندگان باشند که چنین اتفاقی  روزی برای آنان هم خواهد بود. باور بسیاری ازما مسلمانان این است که تا روز هفتم روح در بدن میت است و باید از خاکسپاری تا مراسم هفتم در سوگ فراق مرحوم عزاداری کرد و دعا و صلوات برای مرحوم فرستاده شود و از طرفی دیگرنزدیکان نگذارند که بازماندگان احساس تنهایی کنند.

برگزاری مراسم هفتم در تمامی کشورهای جهان مرسوم است، اما  آداب و رسوم آن ریشه در فرهنگ و سنت های هر قوم و ملتی دارد .آداب و رسوم برگزاری مراسم  هفتم در کشور ما آمیخته ای از زندگی اقوام باستانی ما (زرتشتی ها) و فرهنگ اسلامی است. عدد هفت درهمه ی تمدن های باستانی به عنوان عددی مقدس یاد می شود و به فرهنگ اسلامی هم راه یافته است.

سخن پایانی

ایرانیان طبق رسم و رسومات از گذشته ها سوم، هفتم و چهلم را برگزار می کنند که فلسفه و ریشه‌ های آن ها هر یک در دین اسلام معنایی دارد. عدد 40 دردین اسلام عدد مقدسی است. اکثر پیامران خدا، در سن چهل سالگی به جایگاه نبوت رسیده‌اند. همچنین پیامبر اکرم (ص) درباره چهلم می فرمایند: آثار گناه تا چهل روز در روح فرد فوت شده باقی می ماند.

بیشتر: سنگ مزار